Czasem nawet nie wiemy, że jesteśmy uczuleni na daną substancję chemiczną, która znajduje się w farbie, czy też kleju do płytek. Jak zatem przestrzec się przed ekspozycją na toksyczne substancje znajdujące się w materiałach budowlanych?
Dr Piotr Dąbrowiecki
Specjalista chorób wewnętrznych i alergologii
z Wojskowego Instytutu Medycznego, członek zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Alergologicznego
Czy materiały użyte do wykończenia naszego domu/mieszkania mogą mieć wpływ na nasze zdrowie?
Patrząc z perspektywy medycznej, to produkty te, mogą mieć wpływ na nasze zdrowie. Różnego rodzaju kleje, farby, zaprawy murarskie emitują substancje chemiczne, które mogą podrażniać naszą skórę, śluzówki oka, nosa, gardła i układu oddechowego. Dotyczy to każdego z nas, nie tylko alergików, czy też osób mających astmę. Dlatego też warto postarać się o wybór produktów niskoemisyjnych lub nawet nieemisyjnych, które nie wydzielają nadmiaru lotnych związków organicznych.
Negatywne oddziaływanie na zdrowie i występowanie objawów nie są równoznaczne z nabyciem alergii na materiały wykończeniowe. Jest to domena osób mających profesjonalny kontakt z danym alergenem na co dzień. To tak zwana alergia zawodowa.
Jak ważna jest to kwestia dla osób posiadających alergię, astmę, ale także dla tych zdrowych?
Zdecydowanie częściej podrażnienia w wyniku kontaktu z substancjami chemicznymi pojawiają się u osób mających alergie lub astmę. Na alergie może cierpieć nawet 1/3 społeczeństwa, czyli ponad 12 milionów osób. Natomiast szacuje się, że na astmę choruje ok. 4 miliony pacjentów. Duża część z nich nie jest świadoma swojej choroby. Dlatego padają oni ofiarą słabej jakości, tanich farb, klejów i innych materiałów wykończeniowych. Są one tanie, ponieważ wydzielają najwięcej niebezpiecznych substancji chemicznych – lotnych związków organicznych. Te z kolei dostając się do układu oddechowego lub mając kontakt ze skórą, śluzówkami oka, nosa, gardła mogą je podrażniać.
Objawy są szczególnie nasilone podczas trwania remontu, a następnie zmniejszają się sukcesywnie wraz z upływem czasu. U osób bardzo wrażliwych z rozpoznaną astmą lub alergią nawet po kilku tygodniach mogą nadal pojawiać się symptomy nadwrażliwości.
Objawy skórne to najczęściej swędzące zmiany, grudki na podłożu rumienia. W przypadku śluzówek jest to pieczenie, świąd, podrażnienie, kichanie, katar, a nawet „blokada” nosa. Czasem może być to kaszel, świsty, uczucie dyskomfortu przy oddychaniu. Niekiedy takie objawy astmatyczne pojawiają się też u osób z alergią – sezonową lub na roztocza kurzu domowego.
Czy np. farby o agresywnym zapachu, który czasem mylimy z „zapachem nowości”, mogą mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie?
Im intensywniejszy zapach, tym bardziej ma on negatywny wpływ na nasze zdrowie. Zapach to cząstki, zatem jeśli go czujemy, wdychamy go w postaci cząstek, co jest szczególnie niebezpieczne dla alergików i osób chorych na astmę. Może to znacznie pogłębiać schorzenie oraz prowadzić do dalszych konsekwencji zdrowotnych. W kontekście zmiany aranżacji wnętrz, warto wspomnieć o szkodliwości formaldehydu, który jest dodawany do składu płyt wiórowych, czy też stosowany przy obróbce mebli.
Jaka jest rola odpowiedniego doboru materiałów wykończeniowych na nasze zdrowie i na mikroklimat naszych pomieszczeń?
Jest to niezwykle ważna kwestia, ponieważ podrażnienia i zaostrzenia alergii lub astmy zdarzają się coraz częściej. Dzieje się tak, ponieważ przeprowadzając remont, niektórzy chcą zaoszczędzić na materiałach. Niestety cierpi na tym nasze zdrowie. Stąd też powinniśmy wybierać produkty z atestami lub rekomendacjami towarzystw naukowych, np. Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i innych zaufanych zespołów specjalistów.